آیتالله جوادی آملی: فقه، به دلیل محدودیتهای گذشته، آنطور که باید عرضه نشده است
حوزههای علمیه با گسترش اجتهاد، پایایی خود را در تمامی عرصهها حفظ کند
⚡️تنها حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد فقه در حوزهها تدریس شده است
آیتالله جوادی آملی:
فقه، به دلیل محدودیتهای گذشته، آنطور که باید عرضه نشده است. بهعنوان نمونه، درسهای فقهی ما معمولاً از طهارت شروع میشود و تا امر به معروف ادامه مییابد، اما مباحثی مانند جهاد که شامل موضوعاتی چون روابط اسلام با سایر کشورها، معاهدات، صلح، جنگ، دفاع، و حمله است، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.
همینطور مسائل مهمی مانند حدود، قصاص، و ارث نیز در طول یک قرن اخیر بهندرت در حوزهها مطرح شدهاند و میتوان گفت از زمان مرحوم حاج شیخ تا امروز، تنها حدود 20 تا 25 درصد فقه در حوزهها تدریس شده است، و بیشتر مباحث در حد فتوا باقی مانده و استنباط جامعی از آنها انجام نشده است.
بر اساس این دو اصل که «آنچه بشر تا قیامت به آن نیاز دارد، در دین بیان شده» و «آنچه ارائه شده، کُلیاتی است که وظیفه مجتهدین، استنباط احکام از آنهاست»، میتوان هم بانکها را اصلاح کرد، هم اقتصاد را سامان داد و هم روابط بینالملل را بهبود بخشید. حوزههای علمیه باید با حفظ این اصول و گسترش اجتهاد، پایایی خود را در تمامی عرصهها حفظ کنند.